– ??р кешене? беренче к?нн?н ?к туплый башлаган х?зин?се – туган тел. ??р милл?т кешесе ?чен и? матур, и? кадерле тел – ?зене? туган теле. Билгеле булганча, безне? татар телебез – ЮНЕСКО тарафыннан Б?тен д?нья халыкара аралашу теле дип саналган 14 телне? берсе. Татар теленд? аралашабыз ик?н, дим?к, татар милл?те яши, ?с?. Милл?тебезне? югалмавы, телебезне? ?с?е безне? кулда. Милл?тебезне? д?вамчысы булырлык укучылар бармы ик?н безне? арада. ?йд?гез, ачыклап карыйк.
Нинди таныш мо?лы к?й бу?
Тукай ?ыры – “Туган тел”.
Ист?н бер д? чыкмый торган
Халык к?е – “Туган тел”.
??р кеше ?чен и? якыны, и? м??име – ул туган теле! Минем туган телем – татар теле. Мин тугач, ?ниемне? назлы итеп “балам” диг?н с?зе д?, беренче тапкыр ?йтк?н “?ни” с?зе д? туган телемд? булган. Ми?а туган телемд? ген? с?йл?шерг? у?ай, ч?нки кечкен?д?н туганнарым бел?н туган телемд? с?йл?ш?м, аралашам.
Туган телебезг? дан ?ырлаучы язучыларыбыз ??м шагыйрьл?ребез бик к?п. Габдулла Тукай, Галим?ан Ибра?имов, ?ади Такташ, Муса ??лил, Абдулла Алиш, Гадел Кутуй ??м бик к?п башка ?дипл?ребез. Аларны? ?с?рл?ре аша без туган телебезне? б?еклеген, затлылыгын а?лыйбыз. Матурлыгына, г?з?ллеген? сокланып туя алмыйбыз.
Туган тел! Бу с?з ??ркем ?чен кадерле, газиз! Ул ватан, туган ?ир, ата- ана с?зл?ре бел?н берг? торган б?ек, изге ??м кадерле с?з!
Алсу Гыймадиева, 8 нче сыйныф укучысы
И туган тел, и матур тел, ?тк?м-?нк?мне? теле!
Д?ньяда к?п н?рс? белдем, син туган тел аркылы.
Минемч?, туган телне яратуны шагыйребез Г. Тукай тулысынча а?латып бирг?н. “Туган тел” шигыре кешене тормышны? б?тен чорларына алып кайта. Си?а гомер б?л?к итк?н ?ти-?ние?не? теле аша син д?ньяны таныгансы?. Башка телл?р ?зл?ренч? матур булса да, ?з теле?не? я?гырашы ук башка. Ул си?а ?гет-н?сыйх?т булып та, ирк?л?п-с?еп т? ишетел?.Туган теле? аша ?ирд?ге, кешед?ге матурлык б?тен тулылыгы бел?н а?лашыла.
?ырларыбызга мо?лылык хас булган кебек, телебезг? д? мо?лылык хас. ? мо? кешене? й?р?генд?, к??ел т?ренд? туа. Мо?лы халык начар була алмый. Мо? ул – халык рухыны? ышанычлы сакчысы. Шуны онытмасак, телебез ??рвакыт мо?лы, ягымлы, а???ле булыр.
Дил?р? Бакирова, 8 нче сыйныф укучысы
И? элек бу тел бел?н ?нк?м бишект? к?йл?г?н,
Аннары т?нн?р буе ?бк?м Хик?ят с?йл?г?н.
Туган тел турында безне? б?ек шагыйребез Габдулла Тукайдан да матур итеп ?йт?че юктыр. К?пме м?гън? салынган бу шигырь юлларына.
Минем туган телем – татар теле. Ул ми?а бик якын тел, ч?нки минем телем татар теленд? ачылган. Мин кечкен?д?н бу телд? иркен с?йл?ш?м. ?нием ми?а татар теленд? бишек к?йл?ре к?йл?г?н, татар ?киятл?рен с?йл?г?н. Х?зер, зур ?сеп ?итк?ч т?, мин татар эстрадасы артистлары ?ырларын р?х?тл?неп ты?лыйм. Татар халкыны? кызыклы, б?ек ш?хесл?ре, театр д?ньясы, с?нгате турында к?бр?к белерг? тырышам. М?кт?п тормышындагы туган телем? кагылышлы чараларны яратам.
Минем к?п кен? дусларым татар балалары. Рус м?кт?бенд? укуыбызга карамастан, без алар бел?н татарча аралашабыз. Сыйныфыбызда татар балалары булып та татарча с?йл?ш? белм??чел?ре д? бар. Минем ?чен туган теле?не белм?? – бик кызганыч к?ренеш. Моны? с?б?бе – гаил?д? ?з теле?д? с?йл?ш? м?мкинчелеге булмау, дип уйлыйм. Бу яктан мин ?земне бик б?хетле кеше дип хис ит?м, ч?нки барлык туганнарым бел?н туган телемд? с?йл?ш? алам. ??м шуны? ?чен д? ата-анама, д?? ?нил?рем бел?н д?? ?тил?рем? р?хм?тлемен.
Чулпан Мирзагалиева, 8 нче сыйныф укучысы
Туган тел – ул минем бер ?лешем. Ч?нки ансыз мин татар кызы була алмас идем. Туган телемд? мин дусларым бел?н аралашам. Татар теленд? тапшырулар, т?рле программалар, кинолар карыйм. Бик матур мультфильмнарны х?тта кечкен? энем д? карарга ярата.
Мин ?нием бел?н концерт, театрларга й?рим. Туган телемд?ге мо?, к?йл?рг?, биюл?рг? мин бик гашыйк. ?зем д? ?ырларга яратам.
Танылган, к?ренекле татар ш?хесл?ре турында к?бр?к белерг? тырышам. Туган телемд? язылган бай тарихлы ?д?бият бел?н танышам. Белемемне тагын да ?стер?сем, туган телемне камил бел?сем кил?.
Туган телем минем ?чен бик газиз. Ул – и? туган, и? матур, и? татлы тел!
?мин? Гадиева, 8 нче сыйныф укучысы
Туган телем – татар теле.
Татар теле ул – Тукай теле. Аны? шигырьл?ренд?
Туган телне ярату, туган илг? булган м?х?бб?т
бел?н ?релеп кил?. Шу?а к?р? да туган телне
ярату ватанга тугрылыкка , ата – анага яратуга ,
х?рм?т ит?г? ти? . Туган ?ск?н илне? якынлыгын,
Ватанны? газизлеген тоярга да безг? туган тел ярд?м ит?. Туган тел хезм?т бел?н берг? кешене
?стер? , а?а Ватанны? тарихын белерг? ,милли
с?нгатен а?ларга , яратырга ярд?м ит?.
Туган тел ! Бу с?з ??ркем ?чен кадерле , газиз!
Минем туган телем – татар теле. Тугач та ?нием-не? назлы итеп “ балам “ диг?н с?зен туган телен-д? ишетк?нмен.
Минем туган теленн?н д? матур тел юктыр ул.
Бу минем с?зл?р ген? т?гел.Туган тел ! Анардан
да к?чле , татлы , назлы , л?зз?тле тел бармы ик?н?
Минем туган телем – ?ырдай мо?лы татар теле.
?биемне? бишек ?ырларыннан туган телемне?
матурлыгын , кыймм?тен а?лап ?стем.
??р кеше ?з туган телен с?ярг? , яратырга
тиеш . ?г?р кеше туган телен с?йм?с? ул туганнарын да яратмас. Туган телем нурлы кояш сыман б?тен д?ньяга яктылык , ?ылылык тарата.
Туган тел ! ??ркем ?чен газиз бу. Ч?нки тел –
тормыш чыганагы , белем чишм?се. Тел ул зур бер
кибет кебек : анда ??ркем ?зен? ни д? булса таба.
Тел кешег? бер – берсен а?ларга , бер – берсе? тел?к, максатларын, уйларын белерг? ярд?м ит?. Ул –
Ватан , туган ?ир , ата – ана с?зл?ре бел?н ян?ш?
берг? торган б?ек , изге ??м кадерле с?з!
??м минем ?йт?сем килг?н фикерем :
“ Балалар ,?лк?нн?р , мил?тт?шл?р! Туган телне яратыгыз , х?рм?т итегез , ул телг? с?еп карагыз!”
Яш?сен туган тел ,и? матур тел,
?тк?м – ?нк?мне? теле!!!
Галиева Лилияна
10 сыйныф
Минем туган телемд? – д?ньяда т??ге тапкыр “?нн?”, “?тт?” дип ?йттерг?н газизл?рд?н газиз нинди ген? с?зл?р юк…Серле д?, хикм?тле д? ул с?зл?р…Кайсылары бик тир?ннн?н чишм? кебек саркып чыгалар, ? бер ишел?ре язгы ташкын кебек ургып агалар. Мин телне н?къ мен? шул с?зл?р аркылы к?з алдына китер?м.
Туган тел, милл?т теле, д??л?т теле дибез. А?лашыла: с?зебез тел турында, аны? ?сеше, куланылышы турында барачак. Шулай да, кир?кме со? б?ген мондый с?йл?ш??! Сулый торган ?авабызны к?нд?лек тормышта уйламыйбыз да. ?мма сулый бир?без. Бер караганда, тел д? шундыйрак кебек: б?ген аны белерг?, яратырга ?нд?? кир?кме?
Кир?к, бик кир?к. Ч?нки милли тел язмышы – ул милл?т язмышы, л?кин аны? яш?еш, ?сеш формасы, милл?тне? сакчысы да, аны? кил?ч?гене? гарантиясе д?. Туган тел – и? беренче чиратта милл?тне яш?т?че и? ???миятле ?еп.??мгыять ?сеше югарырак к?т?релсен ?чен кешел?рне? милли ?за?ы югары булу, яш?еш, и?тимагый-с?яси тарихы, гореф-гад?тл?ре, теле булу шарт, дип уйлыйм мин. ??мгыять югарырак баскычка менг?н саен, тел д? ?с?, камилл?ш? бара.
Кешене? ?з туган телен яхшы бел?е аны? ?з илен?, телен?,халкына,ата-анасына, ?би-бабасына м?х?бб?те,х?рм?те турында с?йли. Шулай булганда гына ул башка телл?рне д? тиешле югарылыкта б?яли ??м х?рм?тли ала. Без, яшь буын, ?з туган телебезне никад?р к?т?рс?к, ?стерс?к, башка халыклар арасында шулкад?р абруй казаначакбыз.Ш?кер, ??р халык ?з теленд? аралашсын, белем алсын ?чен безне? республикабызда,районыбызда ??м, ?лб?тт?, м?кт?бебезд? барлык шартлар да тудырылган, РФ ??м ТР конституциясе бел?н д? ныгытылган. Барысы да ?зебезд?н тора. Телл?р турындагы Законнар да тормышка ашырыла.Телне ?йр?нерг? тел??чел?р ?чен онлайн “Ана теле” проекты, “Чиста с?з” акциясе, «Мин татарча с?йл?ш?м”, татар теленд?ге интернет проектлар,олимпиада-б?йгел?р – моны? бер ?леше ген?…
Б?ек ?дип Габдулла Тукай да бит туган телне ярата белеп яраткан.Ул телне бары тик тышкы ямь бир? чарасы, матур а???н?р ?ыелмасы итеп кен? карамаган, аны и? элек аралашу,а?лашу, т?рбия ??м ?с? коралы итеп таныган. Минем д? туган телне яратуым Туган илем? булган м?х?бб?тем бел?н ?релеп кил?, аны? аерылгысыз ?лешен т?шкил ит?. Д?ньяда аралашу чарасы буларак танылган 14 тел арасында минем туган телем-татар теле булуы ми?а я?а д?рт, к?ч ?сти. Шулай булгач, барлык-барлык с?зл?р арасында минем д? ?з с?зем бар… Газизл?рд?н газиз ?тк?м-?нк?м теле – Б?ек Татар теленд?ге с?зл?рем – ?ир шары буйлап кояш нурлары булып таралсын иде д? ?и?андагы барлык кешел?рне бары тик изгелекк?, татулыкка, тынычлыкка ?нд?п торсыннар иде!!
Ту?ан телем
?? ?с? телем – мине? ?с?н матур,
и? т?мле тел,
?? телем – ?? ?йберем бул?ан ?с?н
ярата к??ел…
М.?афури
Атай-?с?й, тыу?ан йорт, ту?ан тел, Тыу?ан ил… Былар бер-бере?ен? ты?ы? б?йл?нг?н, кешене? к??ел т?ренд? сабый са?тан урын ал?ан и? ??зиз т?ш?нс?л?р. Ысынлап та, ту?ан теле?де яратыу – Тыу?ан илде, ата-?с?йе?де яратыу ул. Халы?та “И? татлы тел – ту?ан тел, ?с?м ??йл?п тор?ан тел” тиг?н м???л бар. Баланы телг? и? ??зиз кеше?е – ?с??е башлап ?йр?т?.
Мине? ту?ан телем – баш?орт теле.Мине? телем ме?-ме? йылдар аша, ?ис бер тарих ?ынау?арына бирешм?й ата-бабаларыбы??ы? й?ш?? тарихын, йыр-мо?он, ижадын т?км?й-с?см?й бе??е? к?нд?рг? етк?р?. “Теле ю?ты? ?ына – иле ю?” – тип баш?орт халы? ша?иры Р.?арипов ю??а ?ына ?йтм?г?н.
Мин – баш?ортмон! ??м быны? мен?н мин ?орурланам. ?аил?л? тик баш?ортса ?ына аралашабы?. Бе? ата-?с?йем, а?айым мен?н берг?л?п ту?ан телебе??? сы??ан телетапшырыу?ар?ы ?арайбы?, радиотапшырыу?ар?ы ты?лайбы?. Б?л?к?йер?к са?та “А?бу?ат” журналын у?ы?ам, х??ер “Аманат” журналын, “Й?ншишм?” г?зитен яратып у?ыйым.
?леге ва?ытта мин 6-сы класта у?ып й?р?й?м. М?кт?пт? баш?орт телен беренсе кластан яратып ?йр?н?м. Н?фис ??? конкурстарында, ?илми тикшерене? конференция?ында ?атнаштым. Былтыр?ы у?ыу йылында район ??м ?ала ким?ленд? ?тк?релг?н Баш?ортостанды? ?? ирке мен?н Р?с?йг? ?ушылыуына 450 йыллы?ына арнал?ан с?с?нд?р б?йге?енд? ?атнашып, ошо б?йгене? йом?а?лау ??м Гала-концертында Баш?ортостан Республика?ы Президенты М.?.Р?химов алдында сы?ыш я?ау мине? ?с?н бик и?т?лекле ва?и?а булды.
Республикабы??а баш?орт теле д??л?т теле тип и?лан ителе?ен? ?ыуандым. Баш?ортостан тиг?н илд? й?ш?г?с, баш?орт телен ??тере?, ?йр?не? м??имдер, тип уйлайым. Класташтарым, ду?тарым мен?н саф баш?орт теленд? аралашыу?а мин бик шатмын.
Дим районы 123-с? лицейыны? 6-сы класс
у?ыусы?ы Мини?олов Динар?ы? инша?ы
У?ытыусы?ы Кириллова Г.Р.
Туган телем – халкымны? акыл ??м мо? чишм?се.
Ад?м баласыны? к??еленд? булган йомшаклык ??м катылык кебек н?рс?л?рне ачып бир?че, гыйлем, ?д?п, м?гъриф?т кебек н?рс?л?рне к?рс?т?че н?рс? – телдер.
И минем ?андай кадерле, и мо?лы туган телем.
Кайгылар иле т?гел син, шатлыклар иле б?ген.
М?кт?п шатлык йорты була аламы со?? Шатлык йорты булырга тиешме? Тиеш, билгеле! Мин шулай дип уйлыйм. Кайбер??л?рне? фикеренч?, м?кт?пне? т?п вазифасы – укучыга белем бир?, ? калганы… Калганы да аерата ???миятле вазифалардан тора шул – укучыга т?рбия бир?, а?а шатлык б?л?к ит?, м?ст?кыйльлеген ?стер?. Уеннар зур ???миятк? ия. Уеннарда катнашып кыюлык арта, ?зе?д? булган аерым кимчелекл?р юкка чыга, ипт?шл?р арасында бертигез хокуклы кеше буларак т?рле биремн?р ?т?л?, а?а с?л?т арта. Ч?нки м?н?с?б?тл?р эчкерсез, табигый, ??ркем с?л?тенч? эшли, к?чен кызганмый, уртак н?ти?? ?чен куана. Гомум?н уеннар системасы безд? укучыларда халкыбызны? милли тарихына, татар телен? ??м ?д?биятына, м?д?ниятен? м?х?бб?т тойгысы, ?з халкыбыз бел?н горурлану хисл?ре, ?з халкыны? тарихын, аны? у?ай гореф-гад?тл?рен, традициял?рен ?йр?н? бел?н кызыксындыру шикелле к?рк?м сыйфатлар т?рбиял?рг? ярд?м ит?. Халык уеннары никад?р кыска ??м ачык, т?эсирле, а?лаешлы. Алар безне? уйлау, фикерл?? д?р???сене? активлыгын арттыра, д?ньяга карашны ки??йт?, рухи хал?т ?сешен камилл?штер?. Без уеннардан к?п кен? м?ст?кыйль тормышта кир?к булган т?рле к?некм?л?р алабыз. Милли уеннар ?ырлар, халык ?йтемн?ре, афоризмнар, канатлы с?зл?р, м?кальл?р бел?н тыгыз б?йл?нг?н р?вешт? алып барыла. Уеннар вакытында безд? фикерл?? с?л?те, ихтибарлылык арта, х?тер ??м с?йл?? культурасы байый.
??р халык ?зене? мо?-сагышын, ?рн?л?рен к?йл?рг? сала, ?ыр итеп ?ырлый. С?зе я?гырашына туры килг?нд?, эчт?леге искерм?г?нд?, ?ырлар аеруча озын гомерле була. ?з?к ?згечл?ре, мо?лылары, буыннардан буыннарга к?чеп, ?зен я?а т?смерл?р бел?н баетып, халык х?теренд? яши бир?. ?ыр — тарихны, тарихы?ны бел?, ?з чиратында, ?ырны оныттырмый. Нинди ген? ?ырны ?ырласа? да, син аны к??еле?, уйлары? бел?н я?артасы?, ?зе?неке саныйсы?. Б?тен д?нья буйлап сибелг?н татарны?, ?ай, к?п т? со? ?ырлары! Кайсы гына ?ырны алса? да, бер н?рс? к?зг? ташлана: кеше гомере буе б?хетен эзли ??м аны еракта, ?тк?нд?, хушлашкан ярларда, ташлап китк?н туган ?иренд? таба. Б?хет-шатлык ташып, б?ркеп торган ?ырлар азрак, с?енечне ?зе? д? кичереп була, ?мма кайгы-х?ср?тне б?лешерг? кемдер кир?к. ?н? шул кемдер — ?ырны ты?лаучы, си?а кушылучы да инде. ?ырлыйм дис?, б?йр?менд? к?т?реп алырлык ?ырлары да к?п милл?темне?.
Тел – аралашу чарасы. Тел ярд?менд? аралашып без ?зебезне? уй-фикерл?ребезне, хыялларыбызны, шулай ук шатлык ??м кайгыларыбызны белдер? алабыз. Киемен? карап каршы алалар, акылына карап озаталар дип тикм?г? ген? ?йтм?г?нн?рдер шул. Шу?а к?р? д? кеше акыллы булырга тиеш. Кеше акыллымы, юкмы ик?нне без кайдан бел? алабыз со?? ?лб?тт?, кешене? с?йл?меннн?н аны? ни д?р???д? акыллы ??м культуралы ик?нен белеп була. ?з теле?не? кадерен белер ?чен, чит ?ирл?рд? яш?п карарга кир?к. Ана теле?не? мо?ын, а???ен а?лау ?чен, кайвакыт бер бишек ?ырын ишет? д? ?ит?. Тел ?че д? була, т?че д?. Усал теллел?р кайвакыт р?н?етеп т? куя. Йомшак теллене? ?анга р?х?тлек бирг?не бар, т?пк? утыртканы да юк т?гел. Теле бозыкны? к??еле бозык, ди халык. Теле катыны? к??еле каты, диг?н м?каль д? бар.
Тел — к??елне? к?згесе д?, тылмачы да, ачкычы да, тагын ?лл? н?рс?л?р д? ик?н.
Без рус м?кт?бенд? укуыбызга да карамастан, ?зебезне? туган телне ?йр?н? м?мкинлегебез бар. ? инде ?з телен белм?г?н, аны х?рм?т итм?г?н кешед?н нинди “чын кеше” чыксын. Туган телне онытуны? нинди н?ти??г? китер?ен Чы?гыз Айтматов “Гасырдан озын к?н” ?с?ренд? бик оста сур?тли. ?з халкын, тарихын, телен онытучыларны ма?кортлар дип атый ул. Андыйлар туган илен? каршы яуга чыгарга, тапкан анасына кул к?т?рерг? д? ?зер.
?ир й?зенд? булган б?тен н?рс?
Б?лг?н саен кими, кечер?я.
Тик бер ген? н?рс? – ана м?х?бб?те
Б?лг?н саен арта, к?ч?я, – дип яза балалар язучысы М?рзия Ф?йзуллина. Бу бик зур с?з. Балалар к??елен а?лап, ?гет-н?сих?тне д? зир?к, акыллы, шаян-тапкыр гыйб?р?л?рг? т?реп, кешене? к??ел кылларын чиртерлек итеп язу с?л?те, ??м д? шушы язганнарны к??ел т?рен? ?теп керерлек итеп а?лату с?л?те ??ркемг? д? бирелми. ?аваплы да, авыр да, шул ук вакытта бик мактаулы да вазифадыр ул балалар язучысы ??м укытучы булу. Безне? аксакалларыбыз, галимн?ребез, язучыларыбыз татар телене? б?еклеге турында ?йтеп калдырган матур с?зл?рне безг? яраткан укытучыларыбыз ?иткер?.
Татар телен Такташ с?йде,
Тукай ?зелеп мактады.
Урам теле т?гел диеп,
Насыйри да яклады.
??м шулай ук К. Насыйри: бер?? башка телне ?йр?нм?кче булса, башта ?з телен белсен, – диг?н.
– Туган телне белм?? – телсез калу, – диг?н Дагстан шагыйре.
Мен? шулай итеп б?ек татар халкы безг? ки??шл?рен бирг?н, ?зене? т?рле чаралары бел?н т?рбиял?г?н. Шу?а к?р? без туган телебезне? кадерен белерг?, аны ?йр?нерг? ??м ихтирам ит?рг? тиешбез.
Сии – минем тере тарихым,
Син – минем кил?ч?гем,
Тик синд?, газиз туган тел,
Б?хетк? ?ит?ч?гем.
И телем, синд? н?фислек
Чишм?се киб?ме со??!
Гасырлар си?а тим?де,
Д?верл?р тияме со??!
Гасырлар да, д?верл?р д? безне? акыл ??м мо? чишм?се булган туган телебезг? тим?сен иде. Еллар ?тк?н саен мо? д?рьябыз тир?н?я ??м сафлана барсын! Шарафутдинова Айгель
Сенгилей районы Красный Гуляй урта м?кт?бе
?тк?м – ?нк?мне? теле
Туган тел дип ?йт?г?,Габдулла Тукай язган шигырь юллары иск? т?ш?:
И туган тел, и матур тел,
?тк?м –?нк?мне? теле…..
Туган тел! Бу с?з ??ркем ?чен кадерле, газиз!Туган телне тугач та ишет? ??м ?йр?н? башлыйсы?,шу?а к?р? аны туган тел дип атыйлар да.
Минем туган телем – газизл?рд?н – газиз Анам телем –татар теле.
Тугач та ?ниемне? назлы итеп “ балам ” диг?н с?зен туган телемд? ишетк?нмен. Беренче “ ?ни” ??м “?ти” с?зен д? татар теленд? ?йтк?нмен. Безне? гаил?д? гел татарча с?йл?ш?л?р.?ти –?ниемне? ми?а бирг?н и? зур б?л?кл?ре минем исемем ??м телем булды.
Мин яратам туган татар телемне!!! Ана теле д?ресл?рен? яратып й?рим.Татар ?ырларын бик яратып ты?лыйм ??м ?зем д? ?ырларга й?р?н?м.Татар теленд?ге китапланы ?з телемд? укый алуыма , анам теленд? с?йл?ш? бел?ем? мин бик шатмын. “ Мин – татар! – дип горурланып ?йт? алам. Мин ?х?т Гаффарны? “Без – татарлар” диг?н шигырен яратам.
Без – татарлар!
Шулай диеп бел?
Безне б?тен д?нья, бар халык.
Без – татарлар!
Шушы исем бел?н
?ирд? яш?? ?зе бер б?хет.
Ми?а ?з милл?тем, туган телем кадерле. М??ге яш?,туган телем!!!
Г?р?ев Булат 4 сыйныф
Туган тел дип ?йт?г?, Г. Тукай язган шигырь юллары иск? т?ш?:
И туган тел, и матур тел,
?тк?м, ?нк?мне? теле!
Д?ньяда к?п н?рс? белдем
Син туган тел аркылы.
Минем туган татар телем чынлап та бик матур. Ул минем ?чен ?тк?м-?нк?м кебек ?к якын. Туган телен югалткан милл?тне? кил?ч?ге юк дип уйлыйм мин. ?з телен яхшы белг?н кеше ген? милл?те бел?н горурлана, аны? кадерен бел?.
Мин Свердловск ш???ренд? тудым. Ул вакытта минем ?ти-?нием анда эшл?г?нн?р. Мин рус м?кт?бенд? укыдым.
К?пт?н т?гел без Казанга ?йл?неп кайттык. Без гаил?д? гел татарча с?йл?ш?без, ч?нки барыбыз да татар балалары. Свердловскида вакытта татарча ?йд? ген? с?йл?шеп була иде. Казанга кайткач, мин урамда да, транспортта да татарча с?йл?шеп й?рг?н кешел?рне к?реп шатландым. К??елем р?х?тл?неп китте. Ничектер алар ми?а бик якын булып, туган кебек тоелдылар. ? м?кт?пт? татар теле д?ресл?ре буласын белг?ч, мин бигр?к т? с?ендем. Татар телен ?йр?н? безг? рус ??м инглиз телл?рен ?йр?нерг? ?ич т? комачауламый. Авылга кайткач, ?бием, башымны сыйпап: “Б?бк?м, беркайчан да ?з теле?не онытма, туган теле?не балалары?а да ?йр?терсе?!” ? ди. Мин, ?лб?тт?, гомер буе ?земне? туган телемне саклармын!
Кеше тормышында аны? б?тен гомере буена аерылгысыз т?шенч?л?р, кешел?р, ?йберл?р була. Мин шуларны? берсе дип, аны? туган телен саныйм. Ул ? кешене? д?ньяга аваз салган минутыннан со?гы сулышына кад?р ян?ш?.
“Туган” с?зе тагын бернич? с?з бел?н с?зтезм? ясый: “Туган апа”, “Туган ил” ??м “Туган тел”. Бу т?шенч?л?р ? ?чесе д? кеше ?чен и? якын, и? кадерле. ?г?р кеше бу т?шенч?л?рг? битараф караса, аларны еш алыштырса, онытса яки хыян?т итс?, ул кешег? “изге” диг?н с?з таныш т?гел.
Кеше д?ньяга беренче аваз салуга, аны тудырган ана ?зене? сабыена туган теленд? “балам” дип энд?ш?. Баланы? беренче ?йтк?н с?зе д? туган теленд? я?гырый. Кеше ?зене? и? саф хисл?рен бары тик туган теленд? ген? белдер? ала. Б?ек Тукай юкка гына ?зене? и? кадерле кешел?ре ?ти-?нил?рен? р?хм?т с?зл?рен, алар рухына багышлаган догаларын туган теленд? белдерм?г?н.
И туган тел! Синд? булган
И? элек кыйлган догам:
Ярлыкагыл, дип, ?зем ??м
?тк?м-?нк?мне, Ходам!
Безне? халкыбызны? к??ел ?????рл?ре бары тик туган телд? ген? сакланып калган. Бары тик туган телд? ген? алар к??елне? и? нечк? кылларын тибр?т? алалар. Шу?а к?р? д? безне? ш?хесл?ребез, галимн?ребез, язучы ??м шагыйрьл?ребез туган телг? зур игътибар бир?л?р. Галимн?р фикеренч?, ?з туган теленд? белем алу балага ?и?елр?к бирел? ??м ?зл?штер?, а?лау д?р???сен арттыра ик?н. ?з туган телене? кешег? т?эсир к?че д? к?члер?к. Бу турыда аксакал язучыбыз Г. Б?широв бик д?рес ?йтк?н. Ул инде туган телне? байлыгын бик яхшы бел?, ч?нки гомере буе халык авыз и?аты ?????рл?рен ?ыйган ??м ?йр?нг?н кеше. “Халыкны? и? зур байлыгы, и? кадерле рухи х?зин?се, ? дип яза Г. Б?широв, ? ?ичшиксез, аны? теле. Халык ?зене? телен, оста бакчачы кебек, яман ?илл?рд?н, р?химсез салкыннар куырудан саклап, ме? еллар буена ?стереп килг?н. ?злексез баетып, матурлап, и? тир?н фикерл?рен, и? нечк? хисл?рен д? а?латып бирер д?р???г? китерг?н”. Никад?р м?гън?ле с?зл?р!
Минем туган телем ? татар теле. Шагыйрь Н. Н??ми аны “?ырдай мо?лы”, Р. Ф?йзуллин “тыйнак, басынкы, т?зем”, И. Гыйл??ев “т?мле, к?рк?м, ?стен”, ? Х?с?н Туфан ис? “к?кр??л?р теле, батыр ??м ?????р мирас” дип атый.
Б?ген татар теле ??м??риятебезд? д??л?т теле дип беркетелг?н. Шу?а к?р? аны? кулланыш даир?се д? ки??я. Ул инде х?зер ? кешел?р арасында ?зара аралашу коралы гына т?гел, д??л?т эшл?ренд? д? тулы хокукка ия булган тел.
Тарихым ист?леге син,
Болгарым ист?леге,
Гасырлар аша ?телг?н
Юлларым ист?леге, ?
дип яза Х. Туфан. Чыннан да, тел тарихы ул ? ил тарихы. Безне? туган телебез тарихны? т?рле авырлыкларына, ??залау-кимсетел?л?рен? дучар булган. Л?кин:
Чукындырган чагында да
Чукынмады?, татар теле, ?
ди К. Н??ми.
М. ??лил, А. Алиш, Х. М???йл?рне? татар теленд? язылган шигырьл?ре фашистларны? корыч ишекл?ренн?н, гильотиналарыннан да к?чле булдылар. Бу турыда шагыйрь Р. Ф?йзуллин:
Т?зем тел ул
Окопларда, т?рм?л?рд?, лагерьларда
атылса да, асылса да,
?и?? рухын ?уймаган ул.
Гильотина ?сл?ренд?
Яш?? ?ырын ?ырлаган ул! ?
дип, татар телен? булган югары б?ясен бир?.
Туган телебез к?нн?н-к?н камилл?ш? бара. Аны тагын да биз??, кулланылышын арттыру ?лк?сенд? бик к?п галимн?р, с?нгать ??елл?ре армый-талмый эшлил?р. Мин шундый кешел?рне? берсе турында гына ?йтеп ?тм?кче булам. Бу ? милл?тебезне? тел осталарыны? ?с?рл?рен б?тен “д?ньяга” ?з теленд? я?гыраткан Айрат Арсланов. Мин аны? шигырь с?йл?вен бик яратып ты?лыйм. Айрат Арсланов с?йл?г?нд?, Туган тел ила?и кодр?т ала, ?зене? й?р?кл?р, иманнар х?киме ик?нен тоя, ??р татарны ?з кочагына алып ?лгер?. Айрат Арсланов тарафыннан я?гыраган татар теле изелг?нн?рне, башлары т?б?н иелг?нн?рне турайта, горурландыра, б?гырьл?ре?не актарып елата. Язучы Ф. Баттал аны? турында: “Шартына китереп с?йл??чесе ген? табылсын, бу тел к?ферлек тутыгы бел?н капланган иманы?ны да чистарта, сафландыра торган тел!” ? дип яза ??м, ? А. Арслановны туган телне? баш сакчысы, бераз шаяртып та ?йтс?к, генеральный сакчысы дип б?ялибез”, ? ди.
Туган тел турында фикерл?ремне шагыйрь И. Гыйл??ев с?зл?ре бел?н йомгаклыйсым кил?:
Ул булганда адашмабыз ?
Юлым туры, нурлы к?нем.
К?з карасы кебек саклыйм
Анам телен ? Татар телен.
⇐ Предыдущая17181920212223242526Следующая ⇒
Дата добавления: 2016-12-29; просмотров: 1419 | Нарушение авторских прав
Рекомендуемый контект:
Похожая информация:
B. –документ, издаваемый единолично руководителем предприятия, в целях разрешения организационных и производственных задач
I ступень — «Смелые и ловкие» — для мальчиков и девочек 10?11 и 12?13 лет
III ступень — «Сила и мужество» — для юношей и девушек 16?18 лет
III. Учтите и оцените результаты непрямой РИФ с сывороткой обследуемого и антигеном боррелий – возбудителем Лайм-боррелиоза.
Q]3:1:Основателем консерватизма как идейно–политического направления является
Q]3:1:Основателем либерализма как идейно–политического направления является
V ступень — «Бодрость и здоровье» — для мужчин 40?60 лет и женщин 35?55 лет
V.Читання казки вчителем вгодос.
Акмулла ? чич?н шагыйрь
Алтын Урда чоры ? татар ?д?биятыны? Я?арыш чоры
Антенно-фидерный тракт с усилителем
Асфальтосмесительная установка со смесителем периодического действия ДС-168
Поиск на сайте:
© 2015-2019 lektsii.org – Контакты – Последнее добавление
Туган тел дип ?йт?г?, Г. Тукай язган шигырь юллары иск? т?ш?:
И туган тел, и матур тел,
?тк?м, ?нк?мне? теле!
Д?ньяда к?п н?рс? белдем
Син туган тел аркылы.
Минем туган татар телем чынлап та бик матур. Ул минем ?чен ?тк?м-?нк?м кебек ?к якын. Туган телен югалткан милл?тне? кил?ч?ге юк дип уйлыйм мин. ?з телен яхшы белг?н кеше ген? милл?те бел?н горурлана, аны? кадерен бел?.
Мин Свердловск ш???ренд? тудым. Ул вакытта минем ?ти-?нием анда эшл?г?нн?р. Мин рус м?кт?бенд? укыдым.
К?пт?н т?гел без Казанга ?йл?неп кайттык. Без гаил?д? гел татарча с?йл?ш?без, ч?нки барыбыз да татар балалары. Свердловскида вакытта татарча ?йд? ген? с?йл?шеп була иде. Казанга кайткач, мин урамда да, транспортта да татарча с?йл?шеп й?рг?н кешел?рне к?реп шатландым. К??елем р?х?тл?неп китте. Ничектер алар ми?а бик якын булып, туган кебек тоелдылар. ? м?кт?пт? татар теле д?ресл?ре буласын белг?ч, мин бигр?к т? с?ендем. Татар телен ?йр?н? безг? рус ??м инглиз телл?рен ?йр?нерг? ?ич т? комачауламый. Авылга кайткач, ?бием, башымны сыйпап: “Б?бк?м, беркайчан да ?з теле?не онытма, туган теле?не балалары?а да ?йр?терсе?!” ? ди. Мин, ?лб?тт?, гомер буе ?земне? туган телемне саклармын!
Минем энием турында сочинение 5 класс – Сочинение «Минем әнием» | Социальная сеть работников образования
Татарча сочинение «Минем әнием|Минем энием» |
Сочинение на татарском языке на тему “Минем әнием”/”Минем энием”Менә син иртә белән йокыдан уяндың да күзләреңне ачтың. Бүлмә кояш нуры белән балкып тора. Өйдә тәмле аш исе аңкый. Сиңа бик рәхәт.
Син шул вакытта үзең дә сизмәстән, “әни” дип эндәшәсең. Нигә? Чөнки хәзер бу иртәнге сәгатьтә синең йөрәгеңдә шатлык тыпырчына һәм ул менә хәзер “әни” дигән сүз булып синең күкрәгеңнән очып чыкты да ананың күңеленә барып кунды. Ананың йөзе елмайды, күзләре энҗе кебек ялтырап китте. Нигә? Чөнки “әни” дигән сүз белән аңа иртәнге сәгать тагы да матуррак булып китте. Аның күңеле татлы хисләр белән тулды.
Әни… Нинди олы сүз бу!
Кеше үз гомереңдә шул сүзне ничәмө-ничә кабат әйтә икән? Әйткән саен, сүз яңадан-яңа мәгънә алып килә. Ана шул бер сүздән синең шатлыгыңны да, кайгыңны да, уйларыңны да белә. Алай гына да түгел, ана бу сүз аша синең йөрәгеңне күрә. Әйе, күрә. Чөнки, “әни” дигән сүз ул үзе йөрәктә туа. Ә йөрәктән чыккан сүз йөрәккә барып керә. Әни дип әйттеңме, син инде көчле дә, син инде бәхетле дә!
Һәркемгә үз әнисе дөньядагы иң кадерле кеше булган кебек, миңа да үз әнием − кадерлеләрдән дә иң кадерлесе. Барлык балаларныкы кебек, минем дә телем “әни” сүзе белән ачылган. Әниемнең йомшак куллары, ягымлы тавышы, моңлы җырлары безгә шатлык китерә. “Әнием” дип эндәшү генә аз әле әниләргә. Күбрәк булышырга, йорт эшләрендә кул арасына керергә кирәк. Аздан да күңелләре булып куя бит аларның.
Әни безне (абыем белән мине) бик ярата, тигез күрә. Ул безгә тәмле-тәмле ризыклар пешерә, кичен назлап йоклата, ә иртән “кызым” диеп сөеп уята. Ярый әле, әнием, янәшәмдә син бар! Көннәрем син булганга аяз, төннәрем ай-йолдызлы якты. Салкыннарда күңел җылыңны биреп җылытасың, безнең өчен ял димисең, һәрвакыт хезмәт итәсең.
“Балачак − шук чак”, диләр. Безнең дә төрле чакларыбыз булгалыйдыр, әнием. Зинһар өчен, безне кичерә күр. Син безне кешеләргә карата шәфкатьле, ягымлы булырга, һәркемгә ярдәм кулын сузарга әзер торырлык иттереп үстерергә тырышасың. Рәхмәт, әнием, барысы өчен дә зур рәхмәт! Биргән киңәшләрең тормыш иткәндә юлдаш булсалар иде. Озын гомерле булып, безнең уңышларыбызга сөенеп озак яшәсәң иде, әнием!
Ташлама, әнкәй, ташлама
Мине изге догаңнан.
Ташласаң изге догаңнан,
Мин бәхетле булалмам.
(Р. Миңнуллин “Әнкәмнең догалары”)Еще сочинения на татарском языке со схожей к “Минем энием” тематикой (перейти к сборнику татарских сочинений нашего сайта)
tatar16.ru
МИНЕМ ЯРАТКАН УКЫТУЧЫМ. сочинение | Социальная сеть работников образования
Хусаинова Инзиля Загировна
МОУООШ с. Сапеево
Азнакаевского района
Республики Татарстан
Российской Федерации
ученица 4-го класса
преподаватель Харисова Э.А.
МИНЕМ ЯРАТКАН УКЫТУЧЫМ.
“Укытучы! Нинди изге исем!
“Әни” сүзе кебек кадерле.”
Ишетәсезме?! Нинди матур, күңелгә якын тавыш ишетелә. Сабый елый. Бу баланың дөньяга беренче аваз салуы. Ул күзен ача һәм тирә-якка сорау тулы карашы белән төбәлә. Тирә-юньдә таныш булмаган кешеләр, предметлар, гомумән, бөтен нәрсә ят аңа. Менә шушы минуттан башлана инде баланың яшәеше. Шуңа да бит кешенең иң матур истәлекләре, иң изге хыяллары, иң беренче шатлык-куанычлары аның балачагы яки үсмер чоры белән бәйләнгән була. Менә шушы матур истәлекләр арасында шактый зур урынны мәктәп, балачак дуслары һәм, әлбәттә инде, укытучылар алып тора.
“ Укытучы”… “Мәктәп”! – Бу ике сүз
Күңелемдә яши янәшә.
“Укытучым” дип телем әйткән чакта,
“Мәктәбем” дип йөрәк эндәшә.
Иң беренче мәктәп бусагасын атлап кергән көннән алып, зур тормышка озатып, соңгы кыңгырау чыңлаган көнгә кадәр, бала белән һәрчак янәшәдә аның укытучысы атлый. Ул аны белем дөньясына алып керә, яхшыны яманнан аерырга, хезмәт һәм иҗат шатлыгын тоярга өйрәтә, фикерләү сәләтен үстерә, дөньяга карашын формалаштыра, аңардан шәһес тәрбияләүгә бөтен көчен бирә.
Ил карты да аңа, башын иеп,
“Мөгаллим”, дип, зурлап эндәшә…
Укытучы хезмәте авыр да, җаваплы да, кызыклы да. Ул зур сабырлык, түземлек, күпкырлы белем, зыялылык, балаларга карата олы мәхәббәт һәм сайлаган һөнәргә чиксез бирелгәнлек таләп итә. Галим дә, төзүче дә, шагыйрь дә, табиб та укытучыдан башлана. Һәркем укытучысын йөрәк түрендә йөртә, иң җылы хисләр белән искә ала.
“Хәтерлим мин әле бүгенгедәй…” дигән җырны белмәүчеләр юктыр. Һәркем дә үзенең тәүге тапкыр мәктәпкә аяк басуын, шаян классташларын, ягымлы, таләпчән укытучыларын онытмыйдыр ул. Мин дә үземнең беренче мәртәбә матур күлмәк, ак алъяпкыч киеп, чәчләремә олы ак бантиклар тагып, чәчәк бәйләме тотып, мәктәп баскычыннан атлавымны хәтерлим. Беренче тапкыр безне нәни кулларыбыздан тотып, укытучыбыз Хәмидуллина Айгөл Рәсил кызы матур, якты класс бүлмәсенә алып керде. Беренче дәрес тыңлавым, көндәлегемдәге беренче билгеләр бүгенгедәй хәтеремдә. Беренче тапкыр такта алдында җавап бирүләр, каушап, белгәнеңне дә онытулар – барысы да истә. Иң истә калганы: парталар артына малайларны кызлар белән аралаштырып утырту. Әй, шул вакыттагы дулкынланулар. Бигрәк тә кызларның тарткалашуларын күрсәгез иде. Ә соңрак, бераз чәч тартышулар, төртешүләр булгалап алса да, бер-беребезгә ияләнеп беттек.
Беренче укытучым Хәмидуллина Айгөл Рәсил кызы 1982 нче елның 5нче августында Урманай авылында туа. Башлангыч белемне шунда ала. Үсмер чактан ук укытучы булу теләге аны Бөгелмә педагогия училищесына алып китә. Аны яхшы гына тәмамлаганнан соң, ул Яр Чаллы педагогия институтына читтән торып уку бүлегенә укырга керә. Башта ул Әсәй мәктәбендә, аннары Кәкре Елга мәктәбендә башлангыч сыйныф җитәкчесе булып эшли. Безнең бәхеттәндер ме, мин укырга керәсе елны, Айгөл Рәсил кызы Сәпәй мәктәбенә укытырга килә.
Әле бүгенгедәй күз алдымда. Без, беренче сыйныфка баручылар һәм өлкән сыйныф укучылары, “Белем бәйрәменә” репетициягә җыелдык. Шунда зифа гына буйлы, коңгырт кара чәчле, матур гына киенгән бер укытучы килеп керде. Ул безнең кулларны матурлап, башларны тигезләп куйды. Шуннан соң көлемсерәп кенә “Шушы мыни минем булачак укучыларым?!”- дип безнең турыда сорады. Шул вакытта мин эчемнән генә “Әһә! Бу безнең булачак укытучы апабыз,”- дип куанып куйдым.
Шул көннән бирле Айгөл апа укучыларның кадерле укытучысы, хезмәттәшләренең киңәшчесе, ярдәмчесе булды. Ул безне тәүге көннән үк үзенә гашыйк итте.
Беренче тапкыр укырга бара башлаган көннән алып, мин әти белән әнидән дә алдарак мәктәпкә чыгып китәм. Дөресрәге, чабам. Көн саен шулай. Чөнки мәктәбемне бик яратам. Сыйныфташларымны, укытучыларымны күргәч, миңа бик рәхәт була. Үземне аның янында көчле итеп, бар нәрсәдән якланган итеп сизәм. Укытучым елмаеп караса, ул көнне шатлыгым эчемә сыймый. Ул безгә, әниләрдәй күңел җылысын биреп, укырга, язарга өйрәтте. Игътибарлы, ихтирамлы, кече күңелле булу серләренә төшендерде. Сыйныфтагы барлык балаларны бергә туплады, бер гаилә кешеләренә әйләндерде. Тәртипле, акыллы, әхлаклы, кешеләргә ярдәмчел булырга өйрәтте. Безнең сыйныф укуда да, дәрестән тыш үткәрелгән чараларда да алдынгылыкны беркемгә дә бирми. Үземнең һәм укытучымның тырышлыгы нәтиҗәсендә мин инде дүртенче ел рәттән бишле билгеләренә генә укып барам.
Без сыйныфта 11 укучы. Һәркайсыбызның үзенең соравы, борчуы. Ләкин укытучы апамның барыбызга да акыллы киңәшләре, тулы җаваплары һәрвакыт әзер иде.
Балаларның теле кыңгырау,
Бер чыңгылдый, ява мең сорау.
Барсына да җавап биргәнсез,
Сез иң сабыр кеше икәнсез.
Сердәшчебез, киңәшчебез, икенче әнкәбез булган Айгөл апаны беркайчан да онытмабыз. Аның исеме йөрәк түрендә. Барысы өчен дә рәхмәт Сезгә, беренче укытучым, мең рәхмәт!
Рәхмәт Сезгә, беренче укытучым!
Рухыбызга иман салдыгыз.
Барыбызны тигез, якын күреп,
Балагыздай каршы алдыгыз.
Укытучым минем, сүнмәс назым,
Якты язым – балачакларым,
Мин гомергә, әнкәм белән бергә,
Күңелемдә Сезне саклармын.
Халык шагыйре Фәнис абый Яруллинның “Сез иң гүзәл кеше икәнсез” шигыре җырга әйләнеп, укытучыларга багышлап язылган күп җырларның берсе булса да, рәсми рәвештә кабул ителмәсә дә, басылып чыгуга ук укукытучы һөнәренең гимнына әйләнде шикелле.
Килгән чакта башка авырлык,
Җитми калса, көч һәм сабырлык,
Сиздермичә ярдәм иткәнсез,
Сез иң гүзәл кеше икәнсез…”
Бу җырда укытучыга булган хөрмәт, мәхәббәт, аны зурлау, аны кадерләү ачык чагыла.
Моңарчы шагыйрьләр иҗатында, укучылар белән ата-аналар күңелендә булган укытучыга хөрмәт һәм зурлау, ниһаять, быел иң биек трибуналардан яңгырап, “Укытучы елы” булып әверелде.
Көн саен сине мәктәптә елмаеп каршы алган, укырга-язарга, санарга гына түгел, сиңа тормыш нигезләрен өйрәткән кешелекле кешене зурлау елы. Яратасыңмы син укытучыңны? Сине мактаганда гына түгел, ачуланганда да, эш таләп иткәндә дә, кисәткәндә дә хөрмәт итәсеңме? Ул бит боларның барысын да синең өчен эшли. Синең эшең барып чыкмаганда, ул борчылмыйдыр, дисеңме? Синең уңышларыңа сөенмидер, дисеңме?..
Кешелекнең киләчәге — укытучылар кулында. Алар балалар күңеленә нинди орлык сала алса, хезмәтләренең дә җимешләре шундый булачак. Укытучы үзенең Укытучы булуыннан оялмасын, ә горурлансын, чөнки ул җәмгыятьнең иң хөрмәтле һөнәр иясе.
Хөрмәтле укытучыларым! Армый-талмый эшләвегез, тынгысыз, киң күңелле һәм риясыз булуыгыз сезгә карата бетмәс-төкәнмәс ихтирам уята. Бүген никадәр генә авыр булмасын, сезнең йөрәкләрегездә балаларга , кешелеккә карата мәхәббәт кимеми. Һәр кешегә кирәкле, игелекле хезмәтегез өчен рәхмәт сезгә. Гаиләләрегезгә татулык, тынычлык һәм муллык юлдаш булсын! Сәламәтлек һәм эшегездә уңышлар!
Җир йөзендә иң-иң матур теләкләрне,
Сорасалар, багышларга кемгә, диеп.
Әсир иткән үзенә бик күп йөрәкләрне
Укытучыма, дияр идем, башым иеп.”
Список литературы:
- Мансуров З. Җырлап ачыла күңел, Казан, 1993.
- “Маяк” газетасы, 28 июнь, 2006.
- “Хәзинә” газетасы, 26 май, 2010 .
- Яруллин Ф. Шигырьләр җыентыгы, 2003.
nsportal.ru
Татарча сочинение «Минем этем» |
Сочинение на татарском языке на тему “Минем этем”Безнең Актырнак исемле этебез бар. Ул түп-түгәрәк, кап-кара, бик матур көчек. Йоннары ялт-йолт итеп тора. Артык зур да түгел. Тәпи очлары ап-ак, башында да ак тап бар. Тәпиләре ак булганга, без аңа Актырнак дип исем куштык та инде.
Без аны җылы сөт белән дә, тәмле аш, файдалы боткалар белән дә сыйлыйбыз. Ул, рәхмәт әйткәндәй, шатланып койрыгын болгый. Алгы тәпиләрен күтәреп иркәләнә. Мин аны һәркөн урамга алып чыгам. Үзе бәләкәй генә булса да, ул бик җитез, тиз йөгерә. Ул урамда артымнан чаба, өрә һәм минем белән шатлана-шатлана уйный. Без аны бик яратабыз.
Актырнак юынырга бик ярата. Ул тәмле итеп сөяк белән аш ашый. Мин аны кечкенәдән төрле һөнәрләргә өйрәтә башладым. Мин берәр җирдән кайтсам, ул мине шатланып каршы ала, басып, битемне ялый; күрешергә кулымны сузсам, тәпиен бирә. Минем төрле әмерләремне дә үти: бас дисәң − баса, утыр дисәң − утыра, ят дисәң − ята. Безгә чит кеше килүен әллә кайдан сизеп ала, өрә башлый. Каргаларны бер дә яратмый ул. Биби, чебиләрне алып китәрләр дип курка, ахры.
Мин Актырнакны үзем белән урманга алып барам. Монда ул үз тавышьгаа үзе сокланып йөри. Бик каты өрә. Урманның эченә үк кереп, әллә кайнардан әйләнеп кайта. Миңа нәрсәдер ашыгып-ашыгып сөйләргә тели. Бик кызык эт ул. Миңа аның белән бик күңелле.
Еще сочинения на татарском языке со схожей к “Минем этем” тематикой (перейти к сборнику татарских сочинений нашего сайта)
tatar16.ru
Сочинение «Минем гаилә» | Социальная сеть работников образования
Минем гаилә.
Безнең гаилә дүрт кешедән тора:әтием,әнием,апам һәм мин.Гаиләбез бик тату ,тыныч һәм тырыш.Гаиләдәге һәрбер кеше үзенең эшен яратып башкара.Әнием балалар табибы булып эшли.Мин бу эшне бик авыр дип уйлыйм,чөнки бала кеше үзенең авыруын сәйләп бирә алмый бит.Әнием һәрвакыт үз өстендә эшли,күп укый.Ул балаларны дару белән генә түгел,ә йомшак сүзе ,көләч йәзе һәм шифалы куллары белән дә давалый.Мин аның кирәкле һәм дәрәҗәле эшендә уңышлар телим, авыру балалар саны азрак булсын иде.Хәзер бераз әтием турында язасы килә.Ул минем тыныч холыклы,тәртипле,кайгыртучан әти.Кирәк вакытта миңа математика фәненнән булыша,чөнки у л физико-математика фәннәре докторы. Ул безне тәртипле булырга,эшне азагына кадәр эшләп бетерергә һәм үзеңнең көченә ышанырга куша.
Апам минем Мәскәү каласында эшли.Мин аны бик яратып,сагынып яшим, чөнки ул минем тышкы яктан гына түгел, эчке яктан да матур.Үзенең фикер йөртүе белән, киңәшләре белән,эшчәнлеге белән,тырышлыгы белән күпләрне үзенә тарта. Шушы сыйфатлары булганлыктандыр Мәскәү Университетын кызыл дипломга бетерде.Әни белән әтигә бик зур куаныч булды. Минем дә апама охшысым килә һәм шулай булыр дип уйлыйм.
Безнең гаиләбезнең буш вакытлары сирәк булса да, театрга барабыз,атна саен урманга төшәбез,табигатьнең һәр чорына сокланабыз, күңелне сафландырып ял итәбез.Ял көне, әбидән калган гадәт буенча, әниебез камыр ашлары пешерә һәм матур итеп өстәл әзерли , тәрле-төрле тәмле салатлар да һәм аш та була.Минем дә вазыйфаларым бар:өй җыештыру, идәннәрне һәм табак-савытларынюу.Әлбәттә, төп эшем -тырышып уку.
Әнием һәм әтием укытучы гаиләсендә туып,тәрбияләнеп үскәннәр,шуңа күрәдер, икесе дә бик тәртипле ,түземле,намуслы кешеләр. Алар һәрбер эшне киңәшләшеп эшлиләр.Туганнарының хәлен белешеп, булышып яшиләр.Әни безгә кешене тормышны яраткан кебек яратырга кирәк ди.Һәрвакыт чиста күңел,намус белән,ярдәмчел яшәгез, ди.Бу язмада гына барысын эйтеп бетереп булмый…Мин гаиләмне бик яратам ,хөрмәт итәм һәм горурланам! Җир йөзендә тынычлык булсын иде.Сау-сәләмәт булып,шатланып яшәсәк иде!
Минәҗетдинова Резедә, 7 нче класс, 78 нче лицей,
укытучысы Сираева Р.Г.
nsportal.ru
Татарча сочинение «Дәү әнием|Дэу энием» |
Сочинение на татарском языке на тему “Дәү әнием”/”Дэу энием”
Минем дәү әнием бар. Аның исеме − Маһруй. Мин аны бик яратам. Аның өендә гел чисталык, пөхтәлек. Аның башында һәрвакыт ап-ак яулык. Ул шундый уңган, тәмле телле, мөлаем, ягымлы. Без килгәч, ул нинди дә булса тәмле ризык пешерә. Без дәү әнием пешергән кыстыбый һәм арыш оныннан сөт белән пешерелгән кесәлне бик яратып ашыйбыз. Кесәлне авылда бары тик ул гына пешерә белә. Ә чәй эчкәндә, дәү әни безгә үз тормышында булган кызыклы вакыйгаларны сөйли.
Күзләре начар күрсә дә, дәү әни безгә җылы бияләйләр, оекбашлар бәйләп тора. Безне дә бәйләргә өйрәтә.
Дәү әнием инде картаеп бара. Чал чәчләре дә көннән-көн арта кебек. Битендә җыерчыклар булса да, минем өчен ул − бик якын, кадерле һәм иң матур кеше. Минем аның яныннан бер дә китәсем килми, аннан аерылганда, елыйсым килә. Ул бит авылда берьялгызы яши, ә без − шәһәрдә. Бик чакырсак та, аның шәһәрдә яшисе килми. Әтиләремә дә үпкәләп куям: нигә калдырып киткәннәр инде аның берүзен? Мин алай эшләмәс идем. Дәү әниләр янында яшәү бик рәхәт бит.Еще сочинения на татарском языке со схожей к “Дэу энием” тематикой (перейти к сборнику татарских сочинений нашего сайта)
tatar16.ru
СОЧИНЕНИЕ “Минем булачак һөнәрем” | Социальная сеть работников образования
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РТ
МУНИЦИПАЛЬНОЕ БЮДЖЕТНОЕ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОУЧРЕЖДЕНИЕ
ОСНОВНАЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА
с.САПЕЕВО АЗНАКАЕВСКОГО МУНИЦИПАЛЬНОГО РАЙОНА РТ
На отборочный этап
Республиканского конкурса
сочинений о профессиях
«Билет в будущее»
СОЧИНЕНИЕ
“Минем булачак һөнәрем”
Работу выполнила:
Латыпова Рамиля Рамилевна
19 августа 1999 года рождения;
ученица 7 класса;
домашний адрес: 423326,
с.Сапеево,ул.Чапаева, дом 26,
Азнакаевского района РТ;
тел.5-59-17
Адрес школы:423326
с.Сапеево, ул.Школьная,53
Азнакаевского района РТ
Директор школы:
Хуснуллин Айрат Бариевич
Учитель: Кашапова Фирюза Ф.
2012 год
Җир йөзендә тормыш казаны һәрчак кайнап тора. Кайчак керфекләрне күтәрә ал-маслык кайгы басып, дөньяны каплый, ул да булмый күңелләргә яшәү өмете өстәп, куаныч челтәре үрелә. Тормышта төрлесе була, ләкин һәрчак нәрсәгәдер төшендерү-че, юл күрсәтүче кирәк. Кешеләргә мәгънәле тормышны колачлар өчен укытучы канат куя. Ул тәрбияли, укыта, һәркемне кеше итәргә омтыла. Бу һөнәрнең бөекле-ген аңлаганга , әнием дә балалар бакчасында педагог булып эшләгәнгә күрә, мин дә киләчәктә укытучы булырга хыялланам.
Укытучы эше җиңел түгел. Алар бар белгән белемнәрен балаларга бирүчеләр, укучыларны кызыксындырган барлык сорауларга җавап табучылар, һәр көнне күз нурларын түгеп дәфтәр тикшерүчеләр дә. Дәреслектән тыш, төрле мәгълүмат чыга-накларын, информацион технологияләрне кулланып, кызыклы дәресләр үткәрүче укытучы булу өчен бик күп сыйфатларга ия булырга кирәк. Алар – белемле дә, акыллы да, сабыр –түземле дә, гүзәл дә. Укытучы булу өчен иң кирәкле сыйфат – балаларны ярату, аларны бертигез күрү. Бу һөнәр зур сабырлык, түземлек, күп-кырлы белем, зыялылык, балаларга карата олы мәхәббәт һәм сайлаган эшеңә чиксез бирелгәнлек таләп итә.
Мөгаллим ул – белем таратучы, ул изге кешеләр рәтендә. Заман күзлегеннән ка-раганда, укытучы – сәясәтче дә, икътисадчы да, эшмәкәр дә түгел, ул – милләтне таркалудан, тузгытудан саклап торучы, милләтнең киләчәген булдыручы. Укытучы киләчәккә өмет белән карамаса, яшь буында өмет булмаячак.
Укытучы безне уйларыбыз белән үткән заманнарга сәяхәт иттерә, бүгенге көн белән таныштыра, киләчәк турында хыялланырга өйрәтә. Алар бездә якты, матур тойгылыр тәрбиялиләр, кешеләрдәге, тормыштагы матурлыкны күрергә һәм шуның өчен көрәшергә чакыралар. Безнең Сәпәй мәктәбендә шундый укытучылар шактый. Мин үземне укыткан барлык укытучыларымны хөрмәт итәм һәм яратам. Ә иң яратканнарым — үзебезнең сыйныф җитәкчебез Гәрәева Лилия Александр кызы һәм татар теле һәм әдәбияты укытучыбыз, “Әдәби туган як” түгәрәге җитәкчесе Фирүзә Фәнилевна Кашапова.
Фирүзә апа безгә татар теле һәм әдәбиятын, ә Лилия апа тарих, җәмгыять белеме фәннәрен укыта.Мин бу фәннәрне бик яратып укыйм.Чөнки бу дәресләрдә үзеңне кызыксындырган сорауларга җавап табасың. Фирүзә апабызның сочинение-ләр һәм иншалар язу дәресе ошый миңа. Без аларны ашыкмыйча гына язабыз. Татар теле һәм әдәбияты укытучыбыз күп төрле фактлардан, язарга теләгән фикерләрдән, тормышта булган вакыйгалардан иң кирәклеләрен генә сайлап язарга куша. Мин һәрчак шул кагыйдәләрдән чыгып эш итәргә тырышам.
Әдәбият дәресләре исә матурлык дөньясына сәяхәттән гыйбарәт. Язучыларның тормыш юлы, аларның әсәрләре белән танышкан саен — күңелең байый. Кыскасы, Фирүзә Фәнил кызы миндә әдәбиятка, туган телебезгә мәхәббәт тәрбияләде. Моның өчен мин аңа мең рәхмәтле!
Укытучым катлаулы ситуацияләрдә дә үзе өчен файдалы, уңайлы якларны эз-ләп таба белә. Үзенең дәресләрендә даими рәвештә тәртипкә өйрәтә. Ә тәртип ул- физик матурлыкның һәм әхлакый тәрбиянең иң кирәкле шартларыннан берсе. Аның өйрәтүләрен тормышымда куллана белсәм, сайлаган һөнәремдә ялгышмам, дип уйлыйм.
Киң күңелле, ягымлы, олы җанлы укытучым һәркайсыбызга тормыш сабак-ларын сеңдерергә тырыша, асыл киңәшләрен кызганмый. Ул безне үз балаларыдай якын күрә, хаталар булса, дөрес юл күрсәтә, сабырлыгын җуймый. Минем дә, аңа ошап, нәкъ шундый сыйфатларга ия булган укытучы буласым килә.
Мәктәп тормышын шәхси тормыштан өстен куеп, бар гомерен яшь буынга белем бирүгә багышлаган олы җанлы укытучым тыйнак кына изгелек орлыклары чәчә, гыйлем тарата. Безнең белән уртак тел табып, начарлыктан тыеп, яхшылыкка өйрәтүе өчен рәхмәт аңа. Укытучыбыз киң күңелле, олы җанлы.Ул — минем тормы-шымның якты бер өлеше, аның урыны күңелемнең түрендә тәгаенләнгән. Төн йо-кыларын йокламыйча, укучыларым, дип өзгәләнгән, тәүлекнең һәр мизгелен безне уйлап үткәргән дә , яшь буынның әхлак — әдәбе дә хөрмәтле остазым кулында. Аңарда күпме сабырлык! Әти — әниемне дә алыштыра ул кайбер чакларда. Кирәк вакытта мактап, кирәк вакытта әрләп – үзенең үгет – нәсихәтләрен миңа сеңдерә. Авыр мизгелләрдә ярдәмче дә, хаталар ясаганда төзәтүчем дә Ул. Укучылар бит алар җансыз түгел. Әмма һәркайсына гаять осталык белән юл табып, үз ихтыярына буйсындыра белә Фирүзә апа. Аның каршыңда холкыбызга хас түземлек, ягым-лылык, мөлаемлык, шул ук вакытта таләпчәнлек тә үз урынын таба.
Күзләреңдә очкын, ялкын,
Йөрәкләргә учак яктың,
Яраткан мөгаллимем.
Күңел тәрәзәләрен кактың,
Саф чишмәләр булып актың,
Яраткан мөгаллимем.
Нәни чагымда – кулдан тотып язарга өйрәткән, үсә төшкәч – максатларымның җилкәне булган яраткан укытучым! Әгәр мин кайчан да булса, башкаларны соклан-дырырлык кеше, аның кебек мактаулы һөнәр иясе була алам икән, моның нигезендә укытучымның башлап әйткән иң гади сүзе торыр.
Укытучы! Нинди изге исем,
“Әни” сүзе кебек кадерле.
”Укытучы” сүзе чыннан да изге, матур исем. Укытучы хезмәте авыр да, җаваплы да, кызыклы да. Бу һөнәрне сайлау тынгысызлык, эзләнү юлын сайлау, үз – үзеңә искиткеч таләпчән булу, көндәлек тырыш, эзлекле хезмәт юлын сайлау дигән сүз. Укытучы кешенең эш урыны – мәктәп. Мәктәптә бик күп балалар укый, аларның һәркайсының характерлары төрле була. Берсе шаян, берсе үз эченә йомык, ә берсе холыксыз булырга мөмкин. Шуңа да карамастан укытучы кеше балаларны аңларга тырыша, ә моның өчен бик күп сабырлык таләп ителә.
Хәзерге заманда укытучы хезмәтенә тугрылыклы калучылар көннән — көн кими. Ә фидакарь укытучы үзенең яраткан эшенә вакытын да, сәламәтлеген дә кызган-мый. Сабыр һәм хыялый кешеләр шул алар! Шулай да аларның да нервлары бар, йөрәкләре тибә! Күз алдына китерик әле: ничәмә — ничә сәгатьләр буе әзерләнгән, калын китаплардан, интернет – ресурслардан, газета-журнал төпләмәләреннән җый-ган мисаллар, ысуллар, алымнарның һәрберсен кайчан, ничек куллануны төгәл үл-чәүгә сала да, дәресне бәйрәм көткәндәй көтеп ала. Безгә ниндидер яңалык ачасын, кыйммәтле фикер уятасын, тормышыбызда бик кирәк булачак белем бирәсен тоеп, коштай очып класска керә. Һәм …менә сиңа мә! Беребез альбом актарып утыра. Укытучыбызны күрми дә, ишетми дә. Икенчебез, юри үчекләгәндәй, тышка чыгып керергә сорый, өченчебез… Аның кычкырасы, класстан сөреп чыгарасы килә андыйларны. Ә укытучы түзәргә, сабыр булырга мәҗбүр була. Мин дә үземдә хәзердән үк шушы сыйфатларны булдырырга тиеш. Яшьтәшләрем арасында укытучы яки тәрбияче булырга теләүчеләр бик сирәк, күбесе: “Кеше баласы белән интегәчәксең”,- диләр. Ә мин алай уйламыйм. Укытучы нәни баланың күңеленә яхшылык орлыгы чәчә, белем бирә, тәрбияли. Ә бала үсеп җиткәч, алган белемен, тәрбиясен кулланып, халкына хезмәт итә. Укытучыдан башка беркем дә һөнәргә өйрәнә алмый. Укытучы – барлык һөнәрләргә юл ачучы кеше ул, минемчә.
Очучы батырлыгы, разведчик кыюлыгы — боларны кем генә аңламый! Ут сүнде-рүчеләрнең фидакарьлеге, авыруларга кан бирүчеләрнең олы җанлылыгы да һәркем-гә мәгълүм. Ә кыңгырау белән кереп, кыңгырау белән чыгып, шул ике кыңгырау арасындагы 45 минутның һәр секундында укытучы эшли торган батырлыкны кем үлчәп караган да, кем бу хакта сөйләгән һәм язган! Мин сайлаячак укытучы һөнәрен гомере буена озата килүче тормыш батырлыгы бит бу!
nsportal.ru
инша энием — Boomle.ru
infourok.ru >
Сочинение «Минем әнием” |
Минем энием. — Культурный дневник школьника
diary-culture.ru >
Минем энием. — Культурный
Ответы@Mail.Ru: сочинение на тему минем
энием по татарскому…
touch.otvet.mail.ru >
Ответы@Mail.Ru: сочинение на
Помогите пожалуйста, срочно нужно сочинение по татарскому…
znanija.com >
Помогите пожалуйста,
Сочинение на тему минем энием
? Найдите правильный ответ на вопрос «Сочинение на тему минем энием …» по предмету Другие предметы, а если вы сомневаетесь в правильности ответов или ответ отсутствует…
iotvet.com >
Сочинение на тему минем
Сочинение на тему минем энием — Неботан.com
Сочинение на тему минем энием. Ответ оставил Гость.
nebotan.com >
Сочинение на тему минем
Сочинение на двух языках. Иң кадерле, газиз кешем! | Социальная…
nsportal.ru >
Сочинение на двух языках.
Сочинение энием минем | ВКонтакте
Скачать «Сочинение энием минем» бесплатно. Уже сейчас на сайте вы можете воспользоваться почти 3 000 школьными сочинениями по литературе и анализами стихотворений.
vk.com >
Сочинение энием минем |
Сочинение на тему минем энием — Другие предметы — Решения…
i-otvet.ru >
Сочинение на тему минем
сочинение на тему минем энием по татарскому 5 класс помогите…
Инша / Минем нием Мен син ирт белн йокыдан уянды да кзлрене ачты. Блм кояш нуры белн балкып тораНапишите сочинение по татарскому языку на тему: энием сина эйтер сузем бар.
info-4all.ru >
сочинение на тему минем
помогите написать сочинение по татарскому минем энием…
Вы находитесь на странице вопроса «помогите написать сочинение по татарскому минем энием«, категории «другой». Данный вопрос относится к разделу «5-9» классов.
literatura.neznaka.ru >
помогите написать
Эни Турында Сочинение Татарча — PDF
docplayer.ru >
Эни Турында Сочинение
ачык дэрес: «Кояш гомере телим мин, энием сина» — Развитие речи
Энилэренэ матур сузлэр эйтэлэр. «Минем энием» — дигэн хикэя сойлилэр. Энилэр турында мэкалэлэр эйтэлэр. А. Алишнен «Куян кызы» экиятен сэхнэлэштерэлэр.
pedportal.net >
ачык дэрес: «Кояш гомере
Инша «Эгэр мин эни булсам»
multiurok.ru >
Инша «Эгэр мин эни
Эниемнен энисе – Эбием була минем, Эби генэ тугел эле, Ул…
ok.ru >
Эниемнен энисе – Эбием
MP3: Энием Минем Бесплатно Скачать Mp3 и Слушать… | MP3GOO
Бесплатная загрузка Энием Минем Mp3. У нас есть mp3 файлы готов слушать и скачивать . Чтобы начать загрузку вам нужно нажать на [Скачать] кнопка.
mp3goo.ru >
MP3: Энием Минем Бесплатно
сочинение на тему энием кинэшлэре на татарском языке
сочинение на тему энием
кинэшлэре на татарском языке.
sprashivalka.com >
сочинение на тему энием
Минем яраткан Эниемэ – Энием скачать все песни в хорошем…
На этой странице Вы можете скачать Минем яраткан Эниемэ – Энием в хорошем/отличномСлушайте музыку Минем яраткан Эниемэ – Энием онлайн и другие рингтоны и минусовки.
inkompmusic.ru >
Минем яраткан Эниемэ –
Минем энием Мэхрусэ (Фаниль Асфаров) / Стихи.ру
Мэхрусэ минем энием. Исемен бабай кушкан. Эни туган вакытында.Мэхрусэ минем энием. Беренче бала булган. Дэу абыйлар ике апа.
stihi.ru >
Минем энием Мэхрусэ
Составить рассказ минем энием — ответы по Другие предметы
otvet-master.ru >
Составить рассказ минем
Әнкәем — Жаным Син — Ул Минем-Энием слушай или качай песню…
Әнкәем — Жаным Син — Ул Минем-Энием можно слушать онлайн ♪ или скачать в формате mp3. И еще много композиций от Әнкәем — Жаным Син.
mu.fm >
Әнкәем — Жаным Син — Ул
Инша Аллах — что значит термин, дословный перевод
Ответ «Инша Аллах» можно трактовать и как вежливый отказ на какую-либо просьбу, которую весьма затруднительно выполнить, или на неудобный вопрос. Этот очень тактичный ответ…
islam-today.ru >
Инша Аллах — что значит
Сочинение на тему минем энием – koshkinsad.ru
8.orange3.ru >
Сочинение на тему минем
инша итү — это… Что такое инша итү?
инша кылу излага/ть/изложи/ть; сочиня/ть, писа/ть (какое л. произведение) шигырь инша итүшигырь инша итү — писа́ть стихотворе́ние. Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400…
tatar_russian.academic.ru >
инша итү — это… Что такое
Скачать бесплатно Эни белэн кыз жыры — Телим мин
Телим мин энием син кебек булырга. 03:15.
zaycev.net >
Скачать бесплатно Эни
Энием
Энием, энием, энием, Тан жиледэй назлы кулларын. Энием, тик сина багышлап, Жырлыйлар яраткан кызларын. Кояшнын яктылыгына Торасы юк аптырап. Эниемнен нурлы йозе Кояштан…
cosmicthings.ru >
Энием
Зульфия Минхажева — Энием жаным (минус)
Скачать минус песни «Энием жаным» 174kbps.Ул минем энием, Ул минем энием. Ин якты кояшым, Ин назлы голкяем, Ин якын кешем син Энием жаным син!
x-minus.me >
Зульфия Минхажева — Энием
сочинение по татарскому языку на тему бахет. Обсуждение на…
liveinternet.ru >
сочинение по татарскому
Энием турында сочинение :: DiplomaDom
Друг инша минем энием турында инша минем энием турында фяекуыекуфыечвеп иншаПортал софта: минем энием турында сочинение или Баг на роскрутку золота для онлайн игры…
diplomadom.webnode.ru >
Энием турында сочинение ::
минем эни турында скачать бесплатно в mp3 и слушать… | iPleer.fm
♥ — Эни турында Энием бирче сабырлыгын,ны — Телим мин энием син кебек булырга Лилиана — Энием турында жырлыйм энием турында — (-) Габдулла Рахимкулов…
ipleer.fm >
минем эни турында скачать
www.boomle.ru
Тукай безнеӊ күӊелләрдә!
И мөкатдәс моңлы сазым!
Уйнадың син ник бик аз?
Г. Тукай.
Рәхмәт, апрель! Син безгә татар халкының сүнмәс учагы, бөек шагыйрь Габдулла Тукайны бүләк иттең.
Тукай… Йөз меӊнәрчә кешеләр зур горурлык һәм илаһи мәхәббәт белән телгә алалар бу исемне. Халкыбызның йөзен, рухи асылын чагылдыручы мактанычлы улларының берсе Габдулла Тукай еллар үткән саен биеккәрәк күтәрелә бара, татар гамәлендә халыкка хезмәт итү ягыннан аңарчы тиңдәше булмаган маяк булып балкый.
Г.Тукай шагыйрь генə түгел, бəлки халкыбызның теле дə, рухы да, язмышы да. Ул чын мəгънəсендə татар халкының үз улы. Тукай иҗаты җиһанга ямь, яктылык, яшəү көче бөркеп, туң катлауларны эретеп, күңеллəрне җылытып торучы мəңгелек кояш кебек үзенə бер илаһи көчкə ия. Әдəбият күгендə нибары җиде-сигез ел ялтырап, үз йолдызлыгын-шигъри мəктəбен булдырган остазның мирасы бай һəм күптармаклы.
Г. Тукай шигырьләрен кешеләр бала чактан ук өйрәнәләр, укыйлар. Аның әсәрләре күп кенә телләргә тәрҗемә ителә. «Су анасы», «Шүрәле»сен, «Кәҗә белән Сарыг»ын кем генә белми икән?
Сабый чагымнан әнием мине «Туган тел» җырын көйләп тирбәткән. Апамны да шул җыр белән юаткан. Кечкенәдән күңелемә үтеп кергән бу моң, бу сүзләр әле дә миңа юлдаш. Аның шигырьләре белән мин шулай таныштым. «Су анасы»н, «Бала белән Күбәләк», «Сабыйга» шигырьләрен укып сөендем.
Ул шигырьләр күз алдында серле бер олы дөнья булып, я «Туган тел» тылсымлы булып, я әкрен генә аткан таң булып, я Казанга карый җилдергән «Пар ат» булып баса, я сихри Кырлай урманыннан «Шүрәле» яки «Су анасы» булып калкып чыга, я Тукайны дөньяга китергән Кушлавыч туфрагы – «Туган авыл» табигате пәйда була.
Шул вакыттан алып, озата килә мине тирән тойгылы, тынгысыз уйлы, тылсымлы Тукай шигърияте.
Тукай — үз халкының язмышыннан әрнеш — рәнҗешләреннән, якты өметләреннән, антыннан, әманәтеннән яралган шагыйрь. Әмма шул кыска гомерендә дә ул катлаулы уй-кичерешләр белән тулы булып, кешелеклелек, азатлык һәм хаклык өчен көрәшкә күтәрелгән яшь кешенең драматик дөньясын шактый тулы чагылдыра алды.
Г. Тукай үзенең шигырьләрендә кешеләрне дөрес юлдан барырга өнди, ялкаулыктан, караклыктан, куркулыктан көлә, батырлыкны, уңганлыкны мактый. Аның шигырьләре безнең әби-бабаларыбызга тәрбия биргән, соңгы буынга да тәрбия бирәчәк. Ә инде ул язган шигъри юлларны укыганнан соң йөрәктә кыюлык, рухта бер төрле көч сизәсең, үзеңә ышанасың. Ул шигырьләр әллә нинди гаҗәеп бер тәэсир калдыралар. Тукай матур тасвирлы шигырьләре белән безне матурлык һәм гүзәллекне хис итәргә өйрәтә, ул безнең рухыбызны тәрбия итә.
Ул үзе халык хисләре белән хисләнеп, үзенең күңеленнән кайнап чыккан шигырьләре белән халыкның күңелен, үзенчә әйтсәк «шүрәлечә» кытыклый. Тормышыбыздагы җитешмәгән җирләребезне күрсәтә, көлә.
Мин үзем Тукайны туктаусыз укый алам. Нигә туйдырмый, үзем дә аңламыйм.
Ә аның җырлары? Нинди илаһи көч бар җырларында? Тыңлаганда, бөтен дөнья онытыла, күңел сызып кына елый. Бер уйласаң, Тукайның үз кичерешләре генә кебек. Ятимлек, әнисеннән аерылу ачысы, күз яше. Ул сине әллә кайларга, тарихка, язмышка алып кереп китә. Күңел нигәдер язмыш турында уйлана, борчыла, чөнки аларның тамыры бик тирәндә ята. Нигезендә — әрнү. Әйе, халкыбызның тормышы, яшәеше, милләтенең иминлеге өчен әрнү.
Халык турында уйланганда, халык язмышы турында язганда, беренче чиратта туган җире белән күрсәтә. Чөнки туган җиренә булган мәхәббәте, аңа бар булмышың белән береккәнлек кенә кешене чын кеше итә. «Шүрәле» поэмасындагы Кырлай һәм Казан арты төбәгенең мәһабәт табигате, «Пар ат»та «Иртәнге намазга бик матур, моңлы азан әйткән дәртле Казан, моңлы Казан, нурлы Казан» шагыйрьнең берүзенең генә түгел, бөтен татар халкының илһам бирер туган җире образы булып күтәрелә.
Халыкны халык иткән икенче бер бөек хәзинәгә — туган телгә мәдхия җырлый Тукай. Бу тел аның өчен әткәсе-әнкәсе теле булган өчен кадерле, үз халкының әби- бабайлар аша килгән бөтен рухи тамырлары белән тоташтырган өчен якын, үзеңнең бар эчке дөньяңны ачып бирергә ярдәм иткән өчен кыйммәт, изге теләкләреңне Ходайга ирештерә алганы өчен газиз. Егерменче гасыр башында, татар халкының алдында нинди киртәләр, хәл ителмәгән мәсьәләләр торса, Габдулла Тукай шуларның бөтенесен үзенең ялкынлы йөрәге аша уздырып, шуларнга җавап эзләде, халыкның игътибарын җәлеп итте. Һәр яңа буын аңардан үзе өчен иң кирәкле фикерләрне, олы ләззәт биргән асыл энҗеләрне таба. Тукай иҗаты — иңләп бетерә алмаслык диңгез бит.
Габдулла Тукай бу җирдә бары егерме җиде ел яшәде. Дөньяга яз килде, яз китте. Үзенең даһи иҗаты белән туган халкына да яз китерү турында хыялланды. Халык аны онытмый: 26 нчы апрель көнне аның хөрмәтенә бәйрәм оештырыла; аның исеме мәктәп, бакчаларга, урамнарга; аның исемендәге бүләк атаклы шагыйрьләргә, язучыларга бирелә. Димәк, Тукай исән! Ул яши!
Юк, үлмәдең, Тукай, син мәңге яшь,
Син мәңгегә безнең арада.
Мәңге көләч, шат шигырьләреңнән
Туган халкым кодрәт, көч ала.
туган тел турында сочинение татарча
Минем туган телем – татар теле. Тугач та әнием-нең назлы итеп “ балам “ дигән сүзен туган телен-дә ишеткәнмен. Минем туган теленнән дә матур тел юктыр ул. Бу минем сүзләр генә түгел.Туган тел ! Анардан да көчле , татлы , назлы , ләззәтле тел бармы икән? Минем туган телем – җырдай моңлы татар теле. Әбиемнең бишек җырларыннан туган телемнең матурлыгын , кыйммәтен аңлап үстем. Һәр кеше үз туган телен сөяргә , яратырга тиеш .
Туган тел турында инша. Автор: Абайдуллина Ляля Фанузовна. Похожие материалы. Тип. Название материала. Автор. Опубликован. «Дөньяда иң –иң матур тел, ул минем туган телем» воспитатель татарского языка Сагдеева Х.З, муз. руководитель Мавлетшина Л.Р. Мавлетшина Лилия Рустемовна. 6 Апр 2015. документ. Татар теле – шагыйрьләр теле. Руфина Римовна. 1 Апр 2015.
Баланың беренче әйткән сүзе дә туган телендә яңгырый. Кеше үзенең иң саф хисләрен бары тик туган телендә генә белдерә ала. Бөек Тукай юкка гына үзенең иң кадерле кешеләре әти-әниләренә рәхмәт сүзләрен, ала рухына багышлаган догаларын туган телендә белдермәгән. Тел турында яңадан–яңа китаплар чыгып тора, радиодан, телевидениедән тел турында кызыклы тапшырулар алып барыла. Болар барысы да халыкта телнең тарих, үсеше, яшәеше, төзелеше һәм башкалар турында күп санлы сораулар тууга сәбәп була. Шушы сорауларга җавап эзләүчеләр татар теленең нинди бай булуына төшенәләр, халкыбызның тарихын өйрәнәләр.
Сочинение «Туган телем». Перейти к файлу. Заказать учебную работу. Сочинениены язучы: Татарстан Республикасы, Зеленодол районы, Васильево посёлогында яшәүче, 2 нче номерлы мәктәбенең 6 ,,Б” сыйныфында укучы Айдынова Эвелина Эльдаровна . (Укытучы: Ибраһимова Альмира Хамзаевна) Сочинение: ,, Минем әнием.” Минем әниемнең исеме – Марина. Аңа утыз ике яшь. (Автор сочинения: ученик школы №2 РТ, Зеленодольского района, п г т Васильево : Дунин Кирилл Эдуардович — учитель: Ибрагимова Альмира Хамзаевна) Т у г а н т е л е м. Минем туган телем — рус теле. Ләкин татар телен һәм инглиз телен дә өйрәнергә кирәк. Туган тел — матур һәм иң якын тел. Һәр кеше үз туган телендә уйлый.
Туган тел! Хэркем очен дэ газиз суз бу. Чонки ин кадерле, бернэрсэ белэн дэ алыштыргысыз «эти», «эни», «эби», «бабай» сузлэрен туган телдэ эйтэбез. Туган — ускэн илнен якынлыгы, Ватаннын газизлеген тоярга да безгэ энэ шул туган тел ярдэм итэ. Кеше доньяга беренче аваз салуга аны, аны тудырган ана узенен сабыена туган телендэ «балам» дип эндэшэ. Баланын беренче эйткэн сузе дэ туган телендэ янгырый. Боек Г.Тукай юкка гына узенен ин кадерле кешелэре эти-энилэренэ рэхмэт сузлэрен, алла рухына багышлаган догаларын туган телендэ белдермэгэн.
— Балалар, дөньяда иң матур тел – кайсы тел, ничек уйлыйсыз? — Татар теле! Урыс теле! Башкорт теле! Чуаш теле!.. Укучылар бер-берсен бүлә-бүлә җавап бирә башлый. Укытучы елмая да нәтиҗә ясый: һәркем өчен иң матур тел – туган теле. Халыклар бердәмлеге көненә багышланган сыйныф сәгате Уфаның 84нче гимназиясенең 5В сыйныфында бер тында үтте. Башкортстанның атказанган укытучысы, мәгариф отличнигы Глүзә Гәрәева, гимназия статусына тугры булып, дәресне ике телдә алып барды. Әлбәттә, сүз ерак тарихтан башланды һәм кызыклы сораулар, җаваплар аша безнең көннәргә кадәр килеп җитте. Укытучы белән балалар кызыклы итеп бердәмлекнең, азатлыкның мөһимлеге турында фикер алышты.
И туган тел! Синдә булган. Иң элек кыйлган догам: Ярлыкагыл, дип, үзем һәм. Әткәм-әнкәмне, Ходам! Безнең халкыбызның күңел җәүһәрләре бары тик туган телдә генә сакланып калган. Бары тик туган телдә генә алар күңелнең иң нечкә кылларын тибрәтә алалар. Шуңа күрә дә безнең шәхесләребез, галимнәребез, язучы һәм шагыйрьләребез туган телгә зур игътибар бирәләр. Туган телебез көннән-көн камилләшә бара. Аны тагын да бизәү, кулланылышын арттыру өлкәсендә бик күп галимнәр, сәнгать әһелләре армый-талмый эшлиләр. Мин шундый кешеләрнең берсе турында гына әйтеп үтмәкче булам. Бу − милләтебезнең тел осталарының әсәрләрен бөтен «дөньяга» үз телендә яңгыраткан Айрат Арсланов.
Татар теле — бай мираска ия булган тел. 1.Туган тел — бйсез длт теле. 2.Кайгыртуга мохта тел. 3.з телене. BashMan » Студенту » Языки » Сочинение на татарском «Газиз телем гасыр диңгезләрен». Последние материалы. Сочинение на татарском «Газиз телем гасыр диңгезләрен». 27/02/2012 14:09. Газиз телем гасыр диңгезләрен Кичә-кичә килгән ерактан.
Туган телне мин яратам Ул минем анам теле. Туган телдә аралашам И газиз анам теле. Телне без аралашу чарасы дип әйтергә күнеккәнбез. Алай гына микән? Туган тел ул — халыкның гомерлек юлдашы, шатлык — юанычы.Ул дөньяны танып белү, гүзәллекне тою чарасы да. Туган телемдә сөйләшеп Яшим мин туган илдә. «Туган
Туган тел дип әйтүгә, Г. Тукай язган шигырь юллары искә төшә: И туган тел, и матур тел, Әткәм, әнкәмнең теле! Дөньяда күп нәрсә белдем Син туган тел аркылы. Минем туган татар телем чынлап та бик матур. Ул минем өчен әткәм-әнкәм кебек үк якын. Туган телен югалткан милләтнең киләчәге юк дип уйлыйм мин. Үз телен яхшы белгән кеше генә милләте белән горурлана, аның кадерен белә. Мин Свердловск шәһәрендә тудым. Ул вакытта минем әти-әнием анда эшләгәннәр. Мин рус мәктәбендә укыдым. Күптән түгел без Казанга әйләнеп кайттык. Без гаиләдә гел татарча сөйләшәбез, чөнки барыбыз да татар балалары. Свердловс
Хэр кешенен туган теле бар .Туган тел эти — энидэ бирерэ .Туган тел ,Туган жир .Туган жир ул без туып ускэн .Аны сакларга кирэк ,яратырга .Туган телнен сакларга ,аны бозмаска кирэк ,эшэке сузлэр белэн эйтмэскэ .Сакларга. Обновить. Отмена. Лина Тюшенева Отвечено 25 июля 2019. Поделиться. Комментариев (0). Добавить.
Туган тел турында инша. Вложение. Размер. tugan_telem.docx_sochinenie.docx. 12.58 КБ. Предварительный просмотр: Туган телем – татар теле. Татар теле ул – Тукай теле. Аның шигырьләрендә. Минем күп кенә дусларым татар балалары. Рус мәктәбендә укуыбызга карамастан, без алар белән татарча аралашабыз. Сыйныфыбызда татар балалары булып та татарча сөйләшә белмәүчеләре дә бар. Минем өчен туган телеңне белмәү – бик кызганыч күренеш. Моның сәбәбе – гаиләдә үз телеңдә сөйләшү мөмкинчелеге булмау, дип уйлыйм.
Туган тел дип әйтүгә, Г. Тукай язган шигырь юллары искә төшә: И туган тел, и матур тел, Әткәм, әнкәмнең теле! Дөньяда күп нәрсә белдем Син туган тел аркылы. Минем туган татар телем чынлап та бик матур. Ул минем өчен әткәм-әнкәм кебек үк якын. Туган телен югалткан милләтнең киләчәге юк дип уйлыйм мин. Үз телен яхшы белгән кеше генә милләте белән горурлана, аның кадерен белә. Мин Свердловск шәһәрендә тудым. Без гаиләдә гел татарча сөйләшәбез, чөнки барыбыз да татар балалары. Свердловскида вакытта татарча өйдә генә сөйләшеп була иде. Казанга кайткач, мин урамда да, транспортта да татарча сөйләшеп йөргән кешеләрне күреп шатландым. Күңелем рәхәтләнеп китте.
Безнең туган телебез – татар теле. Без туган телебезне зурлап татар телендә шигырьләр сөйләрбез, җырлар җырларбыз, татар халык уеннары уйнарбыз. 2 алып баручы: Сегодня мы собрались, чтобы отметить “Международный день родного языка”. Этот день был утвержден на Генеральной конференции ЮНЕСКО и установлен День празднования 21 февраля. На земном шаре существует около шести тысяч языков. Среди них татарский язык и русский язык считаются одним из богатых и красивых языков. И наш город и наш детский сад иногонационален. Наш детский сад посещают дети разных национальностей: татары, русские, башкиры, ч
Минем туган ягым Татарстан. Һәркемгә дә үз туган ягы бик кадерле. Кеше кая гына барса да, барыбер күңеле белән үзенең газиз туган авылына, туган шәһәренә ашкынып кайта. Безнең чиксез киң илебездә матур шәһәрләр һәм авыллар бик күп. Тик бөек татар телендә аңлашып, сөйләшеп, татар халкының гореф-гадәтләренә буйсынып яшәгән кешеләр, әлбәтта, Татарстан республикасында гомер кичерә. Татарстан республикасы экономик яктан һәм кеше саны буенча Русиянең иң зур республикалыраның берсе. Шулай ук хәзерге Татарстан йөздән артык милләткә туган йорт, туган як. Ул күп милләтле республика.
Әзерләде: татар теле һәм әдәбият укытучысы Мигушина Вера Ефимовна. «Туган телем — иркә гөлем». Туган тел дип әйтүгә, Г. Тукай язган шигырь юллары искә төшә: И туган тел, и матур тел, Әткәм, әнкәмнең теле! Дөньяда күп нәрсә белдем Син туган тел аркылы. Мин татар! Һәм мин бу сүзне башымны күтәреп, горурланып әйтәм. Горурланырлык та шул. Тукае, Җәлиле, Сәйдәше, Туфаны булган горур милләт баласы мин. Мин үземнең җырлы-моңлы туган телемә, горур милләтемә чын күңелдән бирелгән. Чиста, саф татар телендә сөйләшәм, Татарстан җирендә яшим. Нинди генә сынауларга дучар булмаган минем халкым?!
всі конспекти уроків з інформатики 2021
Усі уроки інформатики. 11 клас позаурочна робота з інформатики. Конспекти уроків початкова школа. Розробка уроку інформатики в 7 класі за підручником о. Бондаренко (2020 рік). план — конспект уроку на тему.
Повторення і систематизація навчального матеріалу за рік — навчальна презентація; — ребуси; — інтерактивні вправи; — тести для поурочного контролю (формат файлу.
Mtf для тестування в програмі mytest x). Реалізація математичних моделей — навчальна презентація; — тести для поурочного контролю (формат файлу.
Урок 33 побудова математичної моделі. Практична робота № 7. 2 клас 3 клас 4 клас 5 клас 6 клас 7 клас 8 клас 9 клас 10 клас (базовий курс) 10 — 11 кл. Зібрання оригінальних і цікавих матеріалів та презентацій. Вправи, завдання творчого змісту.
До 10 — х класів будуть зараховувати, як і торік, – бабак зараховувати учнів до старшої школи в 2021 році будуть так само, як і минулого року.
інші заголовки розділу.
Конспект на урок інформатика скачати. Це досить молода наука, але вона набирає розвитку з великою швидкістю. Ця наука не тільки про роботу з комп’ютером, вона вивчає роботу з будь — якою інформацією будь — якими засобами. — а чи знаєте ви, що ж таке інформація. Сайт стоврено з метою систематизувати всю корисну інформацію для вчителя інформатики в одному інтернет — ресурсі. На даний момент на сайті ви можете знайти. Повний перелік програм з інформатики. Сревіс для онлайн тестування 5 клас. Розробки уроків з інформатики — календарні плани та розробки уроків. Конспекти уроків — інформатика 7 клас — 2016. Розробки уроків — інформатика 6 клас — за підручником. Розробки уроків — інформатика 4 клас — 2016. інформатика конспекти уроків 4 клас до підручника ломаківської г. Усі уроки інформатики 3 клас — 2016. Розробки уроків — інформатика 3 клас за підручником г в. Усі уроки інформатики 10 клас. Сходинки до інформатики 3 клас. © 2008 — 2021 всі права на дизайн сайту належать с. Конспекти уроків з інформатики в збірниках таких серій як усі уроки, мій конспект, 12 — річна школа та ін. інформатика для 9 класу.
Конспекти уроків з серії усі уроки. Сайт створений для надання допомоги учням чигиринського нвк і — ііі ступенів №3 у підготовці до уроків з інформатики. Онлайн — конспект з інформатики. Підготовка до шкільних олімпіад. Навчальна програма з інформатики для 5 класу.
інформаційні системи. Комп ютери та їх різновиди. Конспекти уроків, сценарії виховних заходів, підготовка до дпа та зно 2021. Пропонуємо переглянути цьогорічні завдання з програмування. Перегляунти олімпіадні завдання з інформатики 2017 — 2018. (програмування) … читати далі. Конспект відкритого уроку з інформатики у 3 класі на тему.
Практикум і робочий зошит з інформатики. Посібник для загальноосвіт. Видавнича група bhv, 2009, — 256. план — конспект уроку; — навчальна презентація; — інтерактивна вправа; — навчальні та розвиваючі ігри. Урок №1 безпека життєдіяльності при роботі з комп ютером. інформація, дані, повідомлення. Конспекти уроків для вчителя з усіх предметів завантажте безкоштовно на всімосвіта — сервіс для обміну педагогічним досвідом. Якушенко наталія григорівна. Сайт вчителя інформатики григоренка сергія васильовича. Урок №4 тема уроку класифікація загроз безпеці та пошкодження даних у комп’ютерних системах загрози, що виникають при роботі в інтернеті. Етичні та правові основи захисту відомостей і даних. Дивитись далі коментарів. Сходинки до інформатики. Конспекти уроків з інформатики в 2 — му класі розроблені від — повідно до вікових особливостей учнів. Розробки уроків містять за — вдання для розвитку логічного мислення, практичні роботи, хвилин — ки релаксації, домашні завдання тощо. Для вчителів інформатики та вчител. Конспекти уроків вчителя. Запуск програми з робочого стола. Ознайомити учнів з видами сучасних персональних комп’ютерів; розвиваюча. Розвивати увагу та логічне мислення; виховна. Виховувати навички безпечної роботи за пк та бережливе ставлення до комп’ютерів. Про складові частини комп ютера. Плани — конспекти уроків. Поштова служба інтернету.
Електронне листування. Надсилання та отримання електронних листів. Етикет електронного листування. Практична робота №1 електронне листування. Головна конспекти уроків реєстрація вхід. Уроки інформатики 5клас. Правила поведінки і бж в комп ютерному класі. інформаційні процеси. Зберігання, опрацювання, передавання, пошук повідомлень та пристрої для їх підтримки. Пристрої, що використовують для роботи з даними. Для роботи з тестом завантажити тестуючу систему mytestx. Завантажити тестуючу систему.
Контрольна робота з теми інформаційні процеси. Конспект уроків 8 клас. Посібник створено відповідно до нової навчальної програми з інформатики, затвердженої міністерством освіти ї науки україни. Видання містить календаргіо — тематичний план і міні — конспекти всіх уроків до підручника з інформатики для 8 класу (автори о. Мій урок інформатики 7 клас (конспекти уроків). Посібник “мій урок інформатики” (7клас) призначений для вчителів інформатики, особлив. Каталог презентацій на уроки інформатики. See more of готові уроки та презентації з інформатики on facebook. Готові уроки та презентації з інформатики.